Bij het starten van een bedrijf moet u een rechtsvorm kiezen. De rechtsvorm bepaalt onder andere de aansprakelijkheid voor schulden van uw bedrijf en uw belastingverplichtingen. Gelet op steeds de veranderende wetgeving, adviseren wij u om tijdens uw zakelijke carrière regelmatig de bedrijfsstructuur onder de loep te nemen.
In dit artikel geven wij kort de veel voorkomende rechtsvormen weer. Onderstaande rechtsvormen kunnen ook met elkaar worden gecombineerd, dit wordt de “hybride” structuur genoemd. Graag adviseren wij u welke structuur het beste bij uw situatie past!
1. Eenmanszaak
Bij een eenmanszaak bent u de enige verantwoordelijke voor het bedrijf en privé aansprakelijk voor zakelijke schulden. Ook het privévermogen kan aangesproken of uitgewonnen worden. Over de behaalde winst betaalt u inkomstenbelasting en een bijdrage Zorgverzekeringswet. Indien u aan de voorwaarden voldoet, heeft u recht op ondernemersfaciliteiten, zoals de MKB-winstvrijstelling, zelfstandigenaftrek en willekeurige afschrijving.
2. Vennootschap onder firma (VOF)
Een VOF is een bedrijf waarin minimaal 2 personen samenwerken onder één gemeenschappelijke naam. Iedere vennoot is mede-eigenaar en brengt bij aanvang van de samenwerking vermogen en/of arbeid in. Iedere vennoot is hoofdelijk aansprakelijk voor zakelijke schulden.
Elke vennoot betaalt zelf inkomstenbelasting over zijn eigen deel van de winst. Net als bij de eenmanszaak kunt u recht hebben op ondernemersfaciliteiten. Een VOF kan ook bestaan uit één of meerdere rechtspersonen al dan niet met natuurlijke personen.
3. Maatschap
In een maatschap voert u samen met andere personen een zelfstandig beroep uit onder dezelfde bedrijfsnaam. Een maatschap werkt voor de fiscale regels hetzelfde uit als een VOF. Het verschil met de VOF zit in de juridische aspecten, zoals de aansprakelijkheid. Bij een VOF zijn alle vennoten uiteindelijk ieder aansprakelijk voor alle schulden van de VOF. Bij een maatschap zijn de maten ieder aansprakelijk voor een gelijk deel van de schulden van de maatschap.
4. Commanditaire vennoot (CV)
Een CV is ook een bedrijf met minimaal 2 (rechts)personen . In afwijking van de VOF kent een CV 2 soorten vennoten:
• Beherende vennoten: zij hebben de dagelijkse leiding in het bedrijf.
• Commanditaire vennoten: zij zijn alleen financieel betrokken door vermogen in te brengen.
Elke beherende vennoot betaalt zelf inkomstenbelasting over zijn eigen deel van de winst. Net als bij een VOF kunt u recht hebben op ondernemersfaciliteiten. De inkomsten van een commanditaire vennoot worden belast als winst uit onderneming. Hij heeft recht op belastingvoordelen voor investeringen, zoals willekeurige afschrijving en investeringsaftrek. Een commanditaire vennoot heeft geen recht op (onder andere) de zelfstandigenaftrek.
De beherend vennoot is verantwoordelijk voor alle handelingen van de CV en hoofdelijk aansprakelijk voor zakelijke schulden. Een commanditaire vennoot is niet betrokken bij de bedrijfsvoering en mag geen rechtshandelingen namens de onderneming uitvoeren. Daarom is hij in beginsel niet privé aansprakelijk. Wel kan hij/zij het ingebrachte kapitaal verliezen.
5. Besloten vennootschap (BV)
Een BV is een rechtspersoon. Deze rechtspersoon dient opgericht te worden bij de notaris. U kunt een BV alleen of samen met anderen oprichten. De rechtspersoon kent eigen rechten en plichten en kan zelfstandig handelen.
De BV kan een onderneming exploiteren, vermogen beheren of deelnemen in een andere onderneming.
Het kapitaal van een BV is verdeeld in aandelen, die in bezit zijn van één of meerdere aandeelhouders. De hoogste macht ligt bij deze aandeelhouders. Zij hebben het recht om beslissingen te nemen over het bedrijf. De bestuurders geven de dagelijkse leiding aan het bedrijf.
Over de winst betaalt de BV vennootschapsbelasting. De tarieven zijn in 2020 16,5% tot een winst van € 200.000,- en 25% over het meerdere. Conform het Belastingplan 2020 worden de tarieven per 1 januari 2021 als volgt: 15% tot een winst van € 245.000,- en 25% over het meerdere. Als de BV dividend betaalt aan aandeelhouders, is de aandeelhouder in 2020 26,25% en vanaf 2021 26,9% inkomstenbelasting verschuldigd.
Bij een BV zijn de bestuurders in principe niet aansprakelijk met hun privévermogen voor zakelijke schulden. Een uitzondering hierop is als er sprake is van wanbestuur.
